Thursday, January 09, 2003

گفتگو با علي مراد خاني رييس مركز موسيقي ( پاسخ به برخي انتقادات )
- مركز موسيقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، دستگاهي است كه همه مسايل موسيقي را به آن مرتبط ميكند ؛ در حالي كه مقوله پژوهش و آموزش در حيطه وظايف اين مركز نيست .
- نهايت آرزوي من و همكارانمان اين است كه جشنواره موسيقي را در قالب بين المللي ببينيم .
- درويشي يك هنرمند است و هنرمندان به محض مواجهه با برخي مسائل سريعا ناراحت ميشوند .
- بودجه مركز در سال گذشته 600 ميليون تومان بوده .
- اگر جامعه اي موسيقي را به عنوان اصل و بدنه پذيرفته باشد، مشكل آن حل شده است .
- در اعطاي مجوز به آثار موسيقيائي ، صدور مجوز براي جوانان هنرمندي كه در داخل كشور فعاليت دارند در اولويت است ؛ اما به هر حال در طول سالهاي گذشته از بخشهايي كه با نظام مخالفت نداشتند ، حمايت و مشكلات آنها حل شد .
- حوزه كاري مركز موسيقي نظارت ، حمايت و پشتيباني از پژوهشهاي فعاليتهاي ميداني است .
وي افزود : همه افرادي كه به نوعي كار فرهنگي انجام ميدهند ، نياز به يك حبل المتين دارند و آن فرهنگ اصيل ماست كه به آن تكيه كنند . امروزه سالهاست كه درباره موسيقي رديفي ايران بحث ميشود ، عده اي ميگويند تنها موسيقي مقامي بايد باشد ؛ عده اي هم ميگويند اين موسيقي بايد با نوآوري همراه شود ؛ اما وظيفه مركز موسيقي حمايت از مجموعه اين مطالب و به روز نگه داشتن اين قضايا است .
به گفته علي مرادخاني ، موسيقي هر روز شاهد پديده هاي متفاوتي بوده و افزون بر بخشي از آن را كه دولت به عنوان نهاد ناظر ايجاد ميكند ، بخشي ديگر از فعاليتها را نيز جو عمومي و اجتماعي به وجود ميآورد ؛ چرا كه جامعه صاحب تفكر و منطق بوده و پديده هاي اجتماعي برآن تاثير ميگذارند .
او افزود : در تحليل اين جريانها و پديده ها به يك خروجي برخورد ميكنيم كه در اين خروجي انواع و ابعاد مختلف موسيقي ظهور و بروز مييابند ، ضمن اينكه در اين دوره پديدهاي همچون راديو و تلويزيون ، به عنوان مجموعه اي فراگير در حوزه فرهنگسازي نقش بسترهاي اصلي را ايفا ميكند .
وي ادامه داد : جريان و اصل مهم در مقوله فوق ، حركت اصيل و بدنه موسيقي است كه نبايد از آن غافل شد و اتفاقا تلاش ما در حوزه نظارت ، بر اين امر استوار است كه نگاه ما به موسيقي در نهايت جمعبندي ، توجه به اصل و بدنه موسيقي باشد .
رئيس مركز موسيقي ، خارج ساختن مبحث نظارت از آثار اساتيد تراز اول موسيقي را از جمله زمينه هاي حمايتي از آثار برتر و جريان اصيل موسيقي ذكر كرد و افزود : كدگذاري هم از جمله ديگر مباحث حمايت ما بوده است ؛ چون در همان موقع خيليها به اين مساله انتقاد داشتند ، در حالي كه امروزه همه هنرمندان تلاش دارند تا درجه بهتري را براي آثار خود دريافت كنند ، چون براي اين قبيل آثار تسهيلاتي از سوي مركز موسيقي ارائه شده است .
وي همچنين به برگزاري جشنواره موسيقي نواحي اشاره كرد و گفت : با تلاشهاي مركز و همت خود هنرمندان ، موسيقي نواحي كه در تالارها و جشنواره ها حضور داشت ، به صورت كاست و سي دي در عرصه حضور قرار گرفته و مشتريان خاص خود را باز يافته است ؛ طوري كه موسيقي نواحي به شكل يك جريان در حال شكل گيري است . ما نيز سعي داريم به مرور اين جشنواره شكل مستقل خود را بازيابد .
علي مرادخاني ، راه اندازي موزه موسيقي را با همكاري ديگر نهادهاي فرهنگي از قبيل شهرداري تهران ، مكانيزم جديد مركز موسيقي براي جمع آوري آرشيو مركزي از آثار توليد شده موسيقايي ذكر كرد و با تاكيد بر اين كه راه اندازي جشنوارههاي موسيقي آئيني ، با هدف حفظ و صيانت از موسيقي كشور بوده است ، افزود : سعي مركز موسيقي بر اين است كه جشنواره موسيقي آئيني در استانها اجرا شود تا فعاليتهاي موسيقي در تهران تمركز نيابد .
وي ادامه داد : يك مشكل ما اين است كه تمامي اتفاقات و فعاليتهاي موسيقي را دولت بايد انجام دهد ، اين ايده اشتباهي است و بايستي به مرور در جهتي حركت كرد كه جشنوارههاي مرتبط با موسيقي ، به صورت نهاد و مركز مستقل خود را اداره كنند .
او به تعمير خانه صبا با همكاري سازمان ميراث فرهنگي اشاره كرد و افزود : در هر هفته دو جلسه در خصوص نگاه ما به مكتب صبا در خانه صبا برگزار خواهيم كرد . علاوه بر اين قصد داريم تا روش و مكتب صبا را توسط كارشناسان مربوط و آشنا با اين مكتب به نسل جوان آموزش دهيم .
رئيس مركز موسيقي ، نگاه ويژه به موسيقي دفاع مقدس را نيز از جمله ديگر كارهاي مركز در استمرار بخشيدن به موسيقي اصيل و ايراني ذكر كرد .
وي درباره دلايل استعفاي ”درويشي” از دبيري جشنواره موسيقي نواحي گفت : درويشي يك هنرمند است و هنرمندان به محض مواجهه با برخي مسائل سريعا ناراحت ميشوند ، من فكر ميكنم كه در محورهاي مطرح شده از سوي محمدرضا درويشي عليرغم مباحث موجود ، مقداري شتاب زدگي در طرحها بايد از طرفين گرفته شود ، ما مشكل امكانات داريم و اگر قرار به خستگي باشد ما از همه خسته تريم ؛ چون هر روز با چالشها و موضوعات مختلفي درگير هستيم .
مرادخاني ادامه داد : بودجه مركز در سال گذشته 600 ميليون تومان بوده و از اين بودجه به اعضاي اركسترهاي ملي ، سمفونيك و كارمندان مركز حقوق پرداخته شده است ، اگر ميزان اين مبلغ از كل بودجه كسر گردد آنگاه ميبينيد كه براي كل فعاليت موسيقي چقدر بودجه در دست ما قرار دارد ، چيزي در حدود 250 ميليون تومان كه بايستي براي ديگر فعاليتهاي موسيقيائي از قبيل پشتيبانيهاي فرهنگي و علمي و ساير اقدامات مركز تنظيم گردد .
وي در عين حال اعلام كرد كه بودجه فوق به موقع در اختيار مركز موسيقي قرار نميگيرد .
رئيس مركز موسيقي با اشاره به پيگيريهاي خود از قبيل مذاكره با مسئولان كميسيون فرهنگي مجلس و سازمان مديريت و برنامه ريزي گفت : در طول اين مذاكرات ، بودجه مركز مقداري ارتقا يافته است ؛ اما با اين حال مطالبات از مركز زياد بوده و ادعاي درويشي در مورد اين كه امكانات لازم به جشنواره ارائه نشده ، درست است ؛ چون خيليها از ما طلبكار هستند كه به مرور در حال باز پرداخت آن هستيم ، اما بايد توجه داشت اين مشكل نه با مباحث مطبوعاتي بلكه با مذاكره و تفاهم حل خواهد شد .
وي افزود : اگر ما به موسيقي نواحي توجه نداشتيم ؛ پس چرا جشنواره ويژه اي را براي اين موسيقي طراحي كرديم ؟ امروزه مركز موسيقي پاسخگوي مساله اي است كه خود آن را طراحي و آغاز كرده است ، بديهي است كه چالشها و مشكلات با موفقيت در كنار هم هستند و اين در نهايت به رشد مبدل ميشود ، لذا حل اين مسائل باعصبانيت و شتابزدگي مقدور نيست .مرادخاني تاكيد كرد : ما قبول داريم امكاناتمان محدود است و همين امر مباحث زيادي را ايجاد ميكند ؛ ولي در اين جا يك سوال هم مطرح ميشود ، آيا به دليل كمبود بودجه اين برنامه ها را تعطيل كنيم خوب است يا اين كه با مساعي مشترك در رفع اين محدوديت ها بكوشيم تا در نهايت به يك نقطه مطلوب و مشترك دست يابيم ، لذا به نظر من درويشي به علت روحيه حساس هنري خود تحت فشارها و نگرانيهايش در نگاه به مسائل موجود از دبيري جشنواره انصراف داده است كه البته اين مساله حل خواهد شد .
وي درباره بين المللي شدن جشنواره موسيقي نواحي و عدم تحقق اين ادعا از سوي وي در سال گذشته گفت : موسيقي نواحي ما از امكان و تنوع زيادي برخوردار است و من اميدوارم كه شرايطي پيش آيد تا ما در اين جشنواره ها ، ارزشهاي فرهنگي خود را معرفي كنيم ، همچنان كه كشورهايي مثل آذربايجان ، تاجيكستان ، ازبكستان ، هند و چين نيز ارزشهاي موسيقي نواحي خود را به اين گونه معرفي ميكنند .او افزود : نهايت آرزوي من و همكارانمان اين است كه جشنواره موسيقي را در قالب بين المللي ببينيم ؛ اما با توجه به محدوديت امكانات ، از آنجا كه اگر مسئولي مدعي چيزي شود و فردا آن امر عملي نشود ؛ سيل انتقادات به سوي او جاري ميشود ، در تلاش هستيم تا با جذب بودجه و امكانات ، بين المللي شدن جشنواره موسيقي نواحي جامه عمل به خود بپوشد .
وي ادامه داد : ما نهادي وابسته به معاونت هنري وزارت ارشاد هستيم كه داراي امكانات مشخص است ؛ در حالي كه ما با همين امكانات محدود دايره فعاليتهاي جشنواره اي را براي معرفي موسيقي ايران بيشتر كرديم و تلاش ما در اين راه همواره بر اين بوده كه دبيران جشنواره ها از مركز موسيقي نباشند تا اينكه به مرور مستقل شوند .اين مقام مسئول وزارت ارشاد گفت : من برخي از مسائل مطرح شده در مورد موسيقي و مركز را قبول ميكنم ؛ اما بخشي از انتقادات نيز از حيطه انصاف به دور است كه من قضاوت درباره آن را به شما واگذار ميكنم . مرادخاني در خصوص اين كه به چه دليل تالار وحدت 15 شب در اختيار چكناواريان قرار ميگيرد در حالي كه اين مدت زمان به اركستر ملي تعلق نميگيرد ؟ گفت : از نظر من اين امكان براي اركستر ملي نيز فراهم است ؛ به شرطي كه هر برنامه اي در يك شب اجرا شود .
وي در پاسخ به ديگر پرسش مبني بر اين كه در گذشته هم برنامه شيرين و فرهاد 28 شب به طور متوالي توسط چكناواريان اجرا شده است ، يادآور شد : اين مساله يك اتفاق بود ، چون شيرين و فرهاد در واقع يك تست بود كه آيا سطح فرهنگي آن امكان مطرح شدن مستمر را دارد يا نه ، كه جواب پرسش مثبت بود و در طول مدت سالن پر از جمعيت بود .
رئيس مركز موسيقي تاكيد كرد : ما براي اركستر ملي زحمت زيادي كشيده ايم و فرهاد فخرالديني هم كارهاي متفاوتي را با همين اركستر انجام داده است ؛ بنابراين مخاطب يابي براي اركستر ملي از جمله برنامه هاي ما ميباشد ؛ اما اين كه 15 شب متوالي براي آن برنامه بگذاريم به بضاعت اركستر ملي وابسته است .
به اعتقاد مرادخاني ، در عين حال كنسرتها چنان چه داراي بار كيفي فرهنگي و هنري باشند ، چه فروش كنند و چه نكنند بايستي اجرا شوند و مركز نيز از اين كنسرتها حمايت ميكند .
وي در ادامه در پاسخ به گفته شهرام ناظري ، مبني بر اين كه ما نيز 30 سال براي هنر اين كشور زحمت كشيدهايم ، به ما نيز نشان هنري بدهيد ، خاطرنشان كرد : شهرام ناظري تقاضايي در اين خصوص ارايه نداده بود اما ما به شهرام ناظري هم “ نشان” ميدهيم ؛ ولي بهتر است كه ضابطه اين نشانها از دبيرخانه شوراي ارزشيابي هنرمندان پرسيده شود ؛ چون مطابق آئيننامه ما فقط پيشنهاد ميدهيم و شوراي تخصصي و دبيرخانه مسئول بررسي اين پيشنهادها است .مرادخاني ، پيرامون از رده خارج شدن سازهاي مركز موسيقي گفت : به خوبي از اين جريان آگاه هستم ، اما خريد اين سازها نياز به ارز دارد ، مثلا پيانوي تالار وحدت از رده خارج شده است ، اما به هر حال با توجه به محدوديت بودجه اي در تلاش هستيم تا سازهاي جديد را خريداري كنيم . وي درباره ضرورت اعزام هنرمندان به خارج از كشور با توجه به لزوم حمايت از وضعيت انتشار كاستها و اركسترها ابراز داشت : هنرمندان بايستي با تكنيكهاي جديد دنيا آشنا باشند ؛ هر چند كه انتشار برنامه هاي خوب اركستر سمفونيك هم از اهم برنامه هاي ما به شمار ميرود .
رئيس مركز موسيقي اظهار اميدواري كرد كه در سفرهاي آتي ، خبرنگاران نيز به منظور پوشش اخبار و انعكاس موفقيت هاي موسيقيدانان ايراني در خارج از كشور حضور يابند .
مرادخاني ، پيرامون نحوه ضابطه مندي اين اعزامها گفت : برخي از گروههاي موسيقيائي را سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي اعزام ميكند و ما فقط توصيه ميكنيم ؛ اما تذكر اين نكته ضروري است كه در يك نظام هماهنگ دولتي همه اين ها بايد در كنار هم باشند ، هر چند كه اولويت ما در اين اعزامها ، گروههاي فعال و پوياي موسيقي هستند و ما اين امر را به سازمان فرهنگ و ارتباطات در زمينه اعزامها پيشنهاد كرده ايم .به گفته اين مقام مسئول در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، توسعه موسيقي به معناي ارزشگذاري آثار فرهنگي- هنري ايراني با هدف بالا بردن هوشمندي و درك شنوايي مجموعه مخاطبين است . او افزود : تاكنون مخالفتي با نوع موسيقي كه مباحث ارزشي جامعه را مخدوش نكند ، ابراز نشده است . رئيس مركز موسيقي ، با اشاره به اين كه اگر جامعه اي موسيقي را به عنوان اصل و بدنه پذيرفته باشد ، مشكل آن حل شده است ، گفت : برخي از مسائل را هم گذشت زمان حل ميكند ، مثل اين كه چرا تلويزيون ساز را نشان نميدهد ؟ اين موضوعات مستحدثه هستند و شايد در آن زمان شرايط ايجاب ميكرده است كه اين كار انجام نشود ، لذا توسعه از منظر فرهنگ و هنر ، روند استمراري است كه به خلق آثار هنري مداومت ميبخشد . مرادخاني ، نزديك شدن نگاه حاكميت و نگاه مردم را از جمله عوامل حل مسائل به خصوص در عرصه موسيقي باعث سيال شدن مديريت دانست و افزود : بايستي اين ديدگاهها را به هم نزديكتر كرد . بديهي است هر چه اين ديدگاهها از هم فاصله بگيرند ، قدرت مدير نيز كمتر شده و از گردونه مباحث اجتماعي بيرون ميرود . وي تصريح كرد : در حالي كه ما جلوگير وقايع اجتماعي نيستيم ، از ديدگاههاي مختلف مورد نقد هستيم ؛ اما به هر حال هدايتهايي را در اين جريانها اعمال ميكنيم ، مثلا در اعطاي مجوز به موسيقي پاپ ، شرايطي چون الحادي نبودن ، زير سوال نبردن ارزشهاي اجتماعي و توحيدي ، سوق ندادن جوانان به بي انگيزگي و افزايش اميدواري را مد نظر قرار داده ايم . رئيس مركز موسيقي ، با بيان اينكه وجود نگاهي كه كلام بيگانه در موسيقي را تداعي لهو و لعب ميداند از ديگر مشكلات موجود است ، افزود : امروز شرايطي پيش آمده كه جامعه از اين ديدگاه خارج شده است ؛ چرا كه آثار فراواني وجود دارد كه با كلام خارجي مبتني بر آزاديخواهي و مباحث انساني هستند و به صرف اين كه در يك اثر هنري كلام خارجي وجود دارد نميتوان منكر آن اثر شد . وي ادامه داد : در اعطاي مجوز به آثار موسيقيائي ، صدور مجوز براي جوانان هنرمندي كه در داخل كشور فعاليت دارند در اولويت است ؛ اما به هر حال در طول سالهاي گذشته از بخشهايي كه با نظام مخالفت نداشتند ، حمايت و مشكلات آنها حل شد .
او اضافه كرد : موسيقي يك حساسيت دارد و ما نيز براي بستن مرزها نيامده ايم و با توجه به شرايط اجتماعي و تكنولوژي قادر به اين كار نيز نيستيم .
علي مرادخاني در پايان گفت : تمام تلاشهاي ما در صدور مجوزها ، فروكش كردن خلاءهاي موجود در جامعه است ، اما به هر حال مسائلي نيز هست كه حل آنها نياز به گذشت زمان دارد .

0 Comments:

Post a Comment

<< Home